Monaco là điểm hẹn toàn cầu của các nhà hoạch định chính sách, nhà đầu tư và chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực kinh tế biển khi Diễn đàn Kinh tế Xanh và Tài chính (BEFF 2025) vừa diễn ra vào ngày 7–8/6/2025, trong khuôn khổ Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc lần thứ ba (UNOC 2025).
Được đồng tổ chức bởi Chính phủ Monaco, Quỹ Prince Albert II của Monaco và Viện Hải dương học – Quỹ Prince Albert I, BEFF 2025 đặt mục tiêu thúc đẩy quá trình chuyển đổi từ kinh tế biển truyền thống sang một nền kinh tế biển tái tạo, xanh và bền vững.
Kinh tế biển: Từ tiềm năng đến trách nhiệm
Trong bối cảnh tài nguyên biển đang chịu sức ép ngày càng lớn từ biến đổi khí hậu, ô nhiễm và khai thác quá mức, Diễn đàn BEFF 2025 là nỗ lực quốc tế nhằm xác lập lại cách tiếp cận đối với tài chính và quản trị đại dương. Theo Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD), kinh tế đại dương được dự báo sẽ đạt giá trị trên 3 nghìn tỷ USD vào năm 2030, tương đương nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới. Tuy nhiên, để đạt được tiềm năng này một cách bền vững, cộng đồng quốc tế cần đầu tư khoảng 175 tỷ USD mỗi năm, đồng thời cải cách mạnh mẽ các cơ chế chính sách và tài chính hiện hành.
Diễn đàn của hành động và kết nối
BEFF 2025 tập trung vào bốn chủ đề chính, được tổ chức dưới dạng các phiên toàn thể và thảo luận chuyên sâu bao gồm Đầu tư vào sức khỏe và khả năng phục hồi của đại dương hướng đến huy động vốn cho các sáng kiến bảo tồn, tăng cường năng lực thích ứng và phục hồi của các hệ sinh thái biển.
Chủ đề đáng quan tâm th hai là tài chính cho nền kinh tế biển tái tạo. Chủ đề nhằm thúc đẩy đổi mới tài chính và các cơ chế thị trường cho những lĩnh vực mới như năng lượng gió ngoài khơi, du lịch xanh và nuôi trồng thủy sản bền vững.
Bên cạnh đó là chủ đề chuyển đổi cảng biển và vận tải biển. Chủ đê nhằm thảo luận các ý tưởng tìm giải pháp tài trợ cho quá trình khử carbon, hiện đại hóa hạ tầng cảng biển và chuyển đổi ngành vận tải biển sang mô hình phát thải thấp.
Và cuối cùng là chủ đề quản trị và chính sách cho nền kinh tế biển xanh. Các đại biểu cùng nhau xây dựng nền tảng pháp lý và hợp tác toàn cầu, bảo đảm công bằng trong tiếp cận nguồn lực và phân bổ lợi ích từ đại dương.
Ngoài ra, BEFF 2025 còn tổ chức Triển lãm Đổi mới Xanh (Blue Innovation Hall) – nơi các doanh nghiệp khởi nghiệp, viện nghiên cứu và tổ chức tài chính giới thiệu giải pháp công nghệ và mô hình kinh doanh xanh, cùng nhiều sự kiện bên lề nhằm tăng cường đối thoại đa bên.
Monaco – Trái tim của cam kết toàn cầu
Việc BEFF 2025 được tổ chức tại Monaco, một quốc gia có bề dày cam kết trong bảo vệ môi trường biển, mang nhiều ý nghĩa chiến lược. Với sự hỗ trợ từ Chính phủ Pháp và Costa Rica, Diễn đàn cũng thể hiện sự đồng thuận rộng rãi giữa các quốc gia ven biển và các đối tác phát triển trong việc xây dựng một khuôn khổ tài chính xanh cho đại dương.
Ban tổ chức Diễn đàn bao gồm bà Ilana Seid, Đại sứ thường trực của Palau tại Liên Hợp Quốc, và ông Pascal Lamy, cựu Tổng Giám đốc WTO – hai nhân vật có ảnh hưởng lớn trong các diễn đàn đa phương và các nỗ lực vì phát triển bền vững.
Việt Nam tại UNOC 2025: Cam kết và hành động
Việt Nam tiếp tục khẳng định cam kết mạnh mẽ đối với phát triển nền kinh tế biển bền vững tại Hội nghị Đại dương Liên Hợp Quốc lần thứ 3 (UNOC 2025).
Đại diện Việt Nam đã nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện đầy đủ và hiệu quả Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) – khung pháp lý toàn diện cho mọi hoạt động trên biển và là điều kiện tiên quyết để đảm bảo hòa bình, an ninh và thịnh vượng, cũng như thực hiện hiệu quả Mục tiêu Phát triển Bền vững số 14 (SDG14) về bảo tồn và sử dụng bền vững đại dương, biển và tài nguyên biển cho phát triển bền vững.
Việt Nam cũng ủng hộ các cuộc đàm phán xây dựng khung pháp lý mới phù hợp với UNCLOS, bao gồm văn kiện về đa dạng sinh học ở các khu vực ngoài quyền tài phán quốc gia và thỏa thuận toàn cầu về rác thải nhựa đại dương, thể hiện nỗ lực chung tay cùng cộng đồng quốc tế giải quyết các vấn đề biển.
Sáng kiến nổi bật của Việt Nam trong nền kinh tế biển bền vững
Việt Nam đã triển khai nhiều sáng kiến đáng chú ý trong khuôn khổ nền kinh tế biển bền vững như sáng kiến Carbon Biển (Blue Carbon). Chủ đề này được Việt Nam tổ chức hội thảo quốc tế về tăng cường hấp thụ carbon biển từ quản lý bền vững tài nguyên ven biển và hải dương, thu hút các chuyên gia và lãnh đạo toàn cầu chia sẻ kiến thức và kinh nghiệm trong giảm thiểu biến đổi khí hậu và phát triển kinh tế bền vững.
Một trong những điểm nhấn là việc trồng hơn 6.000 ha rừng ngập mặn và 300.000 cây phân tán trong giai đoạn 2021–2022, theo Quyết định số 1662/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về “Bảo vệ và phát triển rừng ven biển ứng phó với biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng xanh giai đoạn 2021–2030”.
Một sáng kiến khác đã được triển khai dài hạn là quản lý rác thải nhựa đại dương. Việt Nam đã triển khai dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương” với sự hỗ trợ của Bộ Môi trường và Bảo vệ Thiên nhiên Đức thông qua WWF-Việt Nam.
Dự án này bao gồm bốn thành phần: Chính sách, Truyền thông, Thành phố thông minh về nhựa và Khu bảo tồn biển, nhằm giảm thiểu rác thải nhựa trong môi trường tự nhiên và hướng tới mục tiêu không còn rác thải nhựa vào năm 2030.
Kết nối vì một tương lai xanh cho đại dương
Diễn đàn Kinh tế Xanh và Tài chính 2025 không chỉ là nơi thảo luận mà còn là nền tảng hành động – nơi các ý tưởng được chuyển hóa thành chính sách, cam kết đầu tư và hợp tác thực tế. Với sự kết nối giữa các chính phủ, nhà đầu tư và xã hội dân sự, BEFF hướng tới mục tiêu cao nhất: xây dựng một nền kinh tế biển tái tạo – nơi tăng trưởng không đánh đổi môi trường, và phát triển là cơ hội cho tất cả.
Nguyền Giang biên tập
