Giữa dải đất miền Trung nắng gió, phá Tam Giang hiện lên như một bản hòa ca độc đáo của trời – nước – con người. Là đầm phá nước lợ lớn nhất Đông Nam Á, nơi đây không chỉ sở hữu hệ sinh thái phong phú mà còn lưu giữ một kho tàng văn hóa ven biển đặc sắc: từ những ngôi làng chài lâu đời, nghề đan nò, đan lừ truyền thống, đến các lễ hội cầu ngư đậm đà bản sắc.
Phá Tam Giang từ lâu đã trở thành điểm đến hấp dẫn với du khách yêu thiên nhiên, ẩm thực và khám phá đời sống miền nước. Giờ đây, với hai cây cầu mới sắp vươn nhịp qua phá, con đường đến với những miền ký ức và trải nghiệm ấy sẽ ngắn lại – mở ra cơ hội kết nối du lịch cộng đồng, phát triển bền vững vùng đầm phá giàu tiềm năng nhưng còn nhiều trắc trở.
Kết nối đôi bờ: Hạ tầng mở đường cho tương lai
UBND tỉnh Thừa Thiên Huế vừa phê duyệt kế hoạch đầu tư gần 2.000 tỷ đồng xây dựng hai cây cầu mới vượt phá Tam Giang, nhằm hoàn thiện trục giao thông ven biển, mở rộng không gian phát triển và nâng cao sinh kế cho cộng đồng vùng đầm phá – khu vực có hệ sinh thái nước lợ lớn nhất Đông Nam Á..
Hai cây cầu có quy mô 4 làn xe, tổng chiều dài lần lượt gần 3,4km và 2,9km, bắc qua vùng nước rộng lớn vốn là rào cản giao thông của hàng ngàn hộ dân ven phá.
“Việc đầu tư xây dựng hai cây cầu vượt phá Tam Giang không chỉ mang ý nghĩa giao thông đơn thuần, mà còn tạo ra động lực phát triển kinh tế – xã hội cho toàn bộ khu vực ven biển phía Đông, đặc biệt trong lĩnh vực du lịch, thủy sản và đô thị hóa sinh thái”.
Ông Nguyễn Văn Phương, Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên Huế
Dự kiến hoàn thành trong giai đoạn 2025–2027, đây là những công trình hạ tầng then chốt giúp rút ngắn thời gian đi lại, kết nối trực tiếp các xã vùng đầm phá với trung tâm tỉnh lỵ Huế và các tuyến giao thông quốc gia.
Từ đầm phá trũng sâu đến điểm đến du lịch sinh thái
Phá Tam Giang là một phần trong hệ đầm phá Tam Giang – Cầu Hai trải dài gần 70km, chiếm tới hơn 22.000ha diện tích mặt nước. Đây không chỉ là ngư trường truyền thống mà còn là không gian sống giàu bản sắc của nhiều cộng đồng ven biển: từ làng chài Thủy Tú (Quảng Điền), làng Thuyền Sịa (Phú Vang) đến những vùng nước mặn – lợ nơi người dân gắn bó với con cá, con tôm qua bao đời.
Trong những năm gần đây, du lịch trải nghiệm tại phá Tam Giang đã bắt đầu được chú ý với các hoạt động như ngắm hoàng hôn trên đầm, tham quan đầm Chuồn, thưởng thức đặc sản hàu, cá ong, bánh xèo hến, hay chèo thuyền cùng ngư dân. Tuy nhiên, hạ tầng kết nối yếu kém khiến các tour tuyến du lịch còn nhỏ lẻ, thiếu sự liên kết vùng.
Sự xuất hiện của hai cây cầu sẽ giúp hình thành những “trục trải nghiệm” mới: từ đô thị Huế qua phá đến các làng chài, làng nghề ven biển và các bãi biển đẹp như Thuận An, Vinh Thanh, Phú Thuận. Cùng với đó là cơ hội phát triển du lịch cộng đồng, nghỉ dưỡng sinh thái, khai thác bền vững tài nguyên đầm phá.
Phát triển nhưng không đánh mất bản sắc
Dù nhiều triển vọng, bài toán phát triển du lịch và hạ tầng vùng đầm phá vẫn cần đặt trong mối quan hệ hài hòa với môi trường và văn hóa địa phương. Việc xây dựng cầu phải đi kèm với quy hoạch vùng đệm, bảo vệ sinh cảnh rừng ngập mặn, luồng di cư thủy sản và cảnh quan mặt nước – vốn là “linh hồn” của Tam Giang.
Bên cạnh đó, các chương trình du lịch sinh thái cần gắn với bảo tồn nghề truyền thống, hỗ trợ sinh kế bền vững cho người dân thay vì chỉ phục vụ mục tiêu thương mại ngắn hạn.
Nhịp cầu đánh thức tiềm năng bản địa
Phá Tam Giang không chỉ là “vựa thủy sản” hay “vùng đất trũng” của Thừa Thiên Huế – đó còn là miền ký ức, miền văn hóa của những con người gắn bó với nước. Những nhịp cầu mới không chỉ vượt qua địa hình, mà còn bắc nhịp kết nối giữa hiện đại và truyền thống, giữa phát triển và bảo tồn.
Khi những cây cầu vươn mình giữa đầm nước mênh mông, cũng là lúc cơ hội mới mở ra – để phá Tam Giang không còn là nơi bị lãng quên, mà trở thành điểm sáng trên bản đồ du lịch sinh thái và văn hóa ven biển miền Trung.
Trung Nguyên
