Tại Việt Nam, với hơn 3.000 km bờ biển, việc giáo dục về biển trở nên vô cùng cấp thiết. Đại dương không chỉ là nguồn tài nguyên quan trọng mà còn ảnh hưởng sâu rộng đến khí hậu, môi trường và đời sống của hàng triệu người dân sống dọc theo bờ biển.

Đặc biệt trong bối cảnh biến đổi khí hậu, việc nâng cao nhận thức về tác động của đại dương lại càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Hãy cùng lắng nghe những chia sẻ của Jasmine Peacock, Giám đốc Giáo dục tại Ocean Wise về chủ đề này.
Giáo dục về đại dương không chỉ là một lĩnh vực học thuật, mà là một công cụ mạnh mẽ để kết nối con người với tự nhiên, giúp chúng ta hiểu sâu sắc hơn về những thách thức mà biển đang phải đối mặt. Như Jasmine Peacock chia sẻ: “Giáo dục đại dương có thể thay đổi cách chúng ta nhìn nhận và hành động vì môi trường biển, từ đó xây dựng một tương lai bền vững hơn.”
Dưới đây là 5 lý do tại sao giáo dục về biển lại vô cùng quan trọng:
Tạo ra mối kết nối về khí hậu
Biển chiếm hơn 70% diện tích Trái đất và có vai trò thiết yếu trong việc điều hòa khí hậu, sản xuất oxy và duy trì sự sống. Giáo dục về đại dương giúp trẻ em và cộng đồng nhận thức được mối liên hệ mật thiết giữa biển và khí hậu, từ đó hiểu rõ hơn về các vấn đề lớn như biến đổi khí hậu và ô nhiễm môi trường. Hiểu được tầm quan trọng của biển trong việc duy trì sự sống, con người có thể có những hành động thiết thực để bảo vệ môi trường sống.
Với đặc thù là một quốc gia có bờ biển dài và nhiều hệ sinh thái biển phong phú, Việt Nam càng cần thiết phải giáo dục cộng đồng về những tác động mà biển có thể chịu đựng trong bối cảnh biến đổi khí hậu, đồng thời nhận thức được những lợi ích không thể thay thế mà biển mang lại cho sự sống trên Trái đất.
Khơi dậy tình yêu thiên nhiên
Giáo dục về biển tạo cơ hội cho trẻ em kết nối với thiên nhiên qua những hoạt động thực tiễn như tham gia dọn dẹp bãi biển, quan sát sinh vật biển hay tham gia các buổi học thực tế ngoài trời. Các nghiên cứu cho thấy việc tiếp xúc với thiên nhiên không chỉ giúp cải thiện sức khỏe tinh thần mà còn tạo ra sự trân trọng sâu sắc đối với môi trường.
Việt Nam với hệ thống bãi biển trải dài từ Bắc vào Nam, là nơi tuyệt vời để giáo dục thế hệ trẻ về tình yêu và sự bảo vệ đại dương. Những loài sinh vật biển quý hiếm như rùa biển, cá heo, hay các rạn san hô cần được bảo vệ, và giáo dục là bước đầu tiên để trẻ em hình thành lòng yêu mến và mong muốn bảo vệ những loài động vật này.
Xây dựng các lãnh đạo tương lai
Biển vẫn là một trong những khu vực ít được khám phá nhất trên hành tinh, chứa đầy những bí ẩn và cơ hội khám phá. Điều này làm cho giáo dục về đại dương trở thành một phương tiện lý tưởng để kích thích sự tò mò và khả năng giải quyết vấn đề cho thế hệ lãnh đạo tương lai. Việc học về biển giúp trẻ em đặt câu hỏi, tìm kiếm giải pháp và khám phá các nghề nghiệp như sinh học biển, bảo tồn hoặc nghiên cứu môi trường.
Tại Việt Nam, ngành du lịch biển và ngư nghiệp phát triển mạnh mẽ, vì vậy việc truyền cảm hứng cho giới trẻ tham gia vào các ngành nghề liên quan đến nghiên cứu và bảo tồn biển sẽ không chỉ giúp phát triển nghề nghiệp cho thế hệ trẻ mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Giúp trẻ phát triển quan điểm toàn cầu
Biển kết nối con người với các nền văn hóa và quốc gia khác nhau trên toàn cầu, điều này giúp chúng ta hiểu về sự hợp tác quốc tế trong việc bảo vệ tài nguyên biển. Giáo dục về biển giúp trẻ em nhận thức rõ hơn về những vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, ô nhiễm nhựa, và sự suy giảm đa dạng sinh học.
Với vị trí chiến lược trong khu vực Đông Nam Á, Việt Nam có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ đại dương toàn cầu. Giáo dục biển giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa các quốc gia trong việc bảo vệ biển và chuẩn bị cho họ tham gia giải quyết các vấn đề toàn cầu, từ việc giảm thiểu ô nhiễm đến các thách thức về tài nguyên biển.
Trao quyền cho cộng đồng và quản lý đại dương
Khi giáo dục về biển được triển khai, nó không chỉ giúp trẻ em và cộng đồng nâng cao nhận thức mà còn giúp họ cảm thấy có trách nhiệm trong việc bảo vệ và quản lý tài nguyên biển. Điều này sẽ tạo ra những thế hệ trẻ tích cực, quan tâm đến cộng đồng, môi trường và sức khỏe của đại dương.
Với sự phong phú về tài nguyên biển, Việt Nam cần đẩy mạnh giáo dục cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ, để họ có thể tham gia quản lý tài nguyên biển một cách bền vững, từ việc giảm thiểu ô nhiễm đến việc bảo tồn các hệ sinh thái biển quý giá.
Giáo dục về biển không chỉ đơn thuần là một môn học, mà là một phần quan trọng trong việc xây dựng một cộng đồng bền vững và có trách nhiệm đối với môi trường. Đặc biệt đối với Việt Nam, một quốc gia có bờ biển dài và hệ sinh thái biển phong phú, giáo dục về biển giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về giá trị của đại dương và cách bảo vệ những giá trị đó. Đây là cơ hội lớn để chúng ta hành động vì một tương lai xanh và bền vững hơn.
Lan Anh theo ocean