
Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) mới đây đã gửi văn bản góp ý về dự thảo nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 15/2018/NĐ-CP về an toàn thực phẩm.
VASEP chỉ ra rằng một số quy định trong dự thảo không phù hợp, gây khó khăn cho các doanh nghiệp, đặc biệt trong lĩnh vực chế biến và xuất khẩu thủy sản.
Theo VASEP, một trong những vấn đề chính là thủ tục tự công bố, với yêu cầu về thành phần hồ sơ và thời gian xử lý hồ sơ quá phức tạp.
Cụ thể, dự thảo yêu cầu bổ sung 4 mục và 26 nội dung trong hồ sơ tự công bố, nhiều trong số đó là những yêu cầu khó thực hiện và không hợp lý. Đặc biệt, thời gian xử lý hồ sơ kéo dài tới 3 tháng, đồng nghĩa với việc doanh nghiệp phải ngừng sản xuất và kinh doanh sản phẩm trong suốt khoảng thời gian này, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động và lợi nhuận.
VASEP cho biết rằng quy định hiện hành không yêu cầu cơ quan quản lý phải rà soát hồ sơ sau khi nộp, và việc yêu cầu thu hồi hồ sơ nếu phát hiện bất kỳ sai sót nào dù là rất nhỏ sẽ dẫn đến tình trạng trì trệ và thiệt hại lớn cho doanh nghiệp. Ước tính, thủ tục tự công bố, với hồ sơ phức tạp và thời gian kéo dài, có thể gây thiệt hại hàng nghìn tỷ đồng mỗi năm cho các doanh nghiệp thủy sản.
Ngoài ra, VASEP còn chỉ ra rằng quy định về việc các sản phẩm đã đăng ký và đang lưu hành trên thị trường cũng phải bổ sung hồ sơ mới là một thủ tục hành chính không cần thiết, gây tốn kém về thời gian và chi phí cho doanh nghiệp. Việc đưa ra các khái niệm mới như thực phẩm bổ sung, thực phẩm chức năng lần đầu tiên đưa ra thị trường cũng tạo thêm sự phức tạp cho các doanh nghiệp.
Một vấn đề nữa được VASEP đề cập là sự thiếu hợp lý trong việc tăng cường quản lý thực phẩm bao gói sẵn, trong khi thực phẩm tươi sống và thức ăn đường phố – những nguồn gốc chính của ngộ độc thực phẩm – lại chưa được quan tâm đúng mức. VASEP kiến nghị chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm đối với các sản phẩm trên thị trường và áp dụng các biện pháp quản lý rủi ro, đồng thời yêu cầu thủ tục đăng ký và công bố thực phẩm phải được thực hiện qua môi trường điện tử để giảm bớt thủ tục hành chính.
Ngoài những điểm trên, VASEP cũng nêu lên một số bất cập chưa được đề cập trong dự thảo, như việc thiếu quy định rõ ràng về các ngưỡng MRPL (giới hạn hiệu năng phân tích tối thiểu) và RPA (ngưỡng tham chiếu cho hoạt động) đối với các chất cấm và chất ngoài danh mục được phép sử dụng, dẫn đến tình trạng một số sản phẩm không thể vào các kênh bán lẻ trong nước dù đã đủ điều kiện xuất khẩu sang các thị trường khó tính như EU và Hoa Kỳ.
VASEP cũng chỉ ra rằng dự thảo chưa có quy định về giấy tờ thay thế giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trong hồ sơ xin cấp giấy chứng nhận đủ điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm đối với các đối tượng không phải là mô hình doanh nghiệp, cũng như chưa có quy định rõ ràng về chuyển mục đích sử dụng cho sản phẩm nhập khẩu để chế biến xuất khẩu, gia công xuất khẩu hoặc sử dụng/sản xuất nội bộ nhưng dư thừa.
Với những kiến nghị trên, VASEP đề xuất giữ nguyên các yêu cầu thông tin liên quan đến thủ tục tự công bố trong Nghị định 15/2018 để đảm bảo hiệu quả và tính khả thi, đồng thời kêu gọi điều chỉnh các quy định trong dự thảo sao cho phù hợp hơn với thực tế của ngành thủy sản, nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển bền vững.
PV