Nếu 12 tháng qua đã chứng minh được điều gì đó, thì đó là đại dương tràn ngập điều kỳ diệu và tràn ngập những câu chuyện về đại dương đủ để hấp dẫn, kích thích, truyền cảm hứng và làm chúng ta kinh ngạc.
Cho dù đó là những tảng băng trôi nặng một nghìn tỷ tấn trôi nổi trên đại dương hay cảnh quay hiếm hoi về một con mực khổng lồ dưới biển sâu mang theo trứng của nó, khi nói đến việc kể chuyện về đại dương, chỉ có một điều đảm bảo: mọi thứ sẽ trở nên kỳ lạ.
Với vô vàn câu chuyện về đại dương để nhìn lại trong năm qua, thật hợp lý khi việc chọn ra câu chuyện yêu thích nhất lại là một trong những thách thức lớn nhất mà chúng ta phải đối mặt trong năm 2024.
Vì vậy, khi chúng ta nhìn lại một năm đầy thú vị, hãy cùng nhìn lại một số câu chuyện kỳ lạ và tuyệt vời nhất mà chúng tôi rất vinh dự được chia sẻ với tất cả các bạn
Nhiều chân đẻ nhiều trứng
Phải đến cuối năm, một số cảnh quay về đại dương kỳ thú nhất mới xuất hiện, nhờ vào những nhà khoa học tại Viện Đại dương Schmidt , ghi lại khoảnh khắc cực kỳ hiếm hoi khi một con mực mẹ khổng lồ ở biển sâu mang theo rất nhiều trứng của mình qua vùng biển ngoài khơi Chile .
Thông thường, loài mực đẻ trứng dưới đáy biển và để chúng yên sau khi đẻ. Tuy nhiên, loài mực này – mực mắt đen – lại chọn cách mang và ấp trứng trong nhiều tháng, khiến chúng trở thành một trong hai loài duy nhất được xác nhận cho đến nay có thể chăm sóc con non sau khi đẻ.
Chùm ảnh được ghi lại trong đoạn phim hiếm này bao gồm khoảng 3.000 quả trứng. Hãy tưởng tượng cảnh gói tất cả những món quà đó vào dịp Giáng sinh!
Một ‘siêu núi băng’ vỡ
Vào giữa tháng 12, trí tưởng tượng khắp toàn cầu đã tràn ngập trước tin tức về tảng băng trôi lớn nhất và lâu đời nhất thế giới, một ‘siêu tảng băng trôi’ có kích thước gấp đôi thành phố London và nặng hơn một nghìn tỷ tấn , đã thoát khỏi dòng xoáy đại dương đã giữ chặt nó trong nhiều thập kỷ, và trôi tự do qua Nam Đại Dương.
Tảng băng trôi khổng lồ có tên A23a tách ra từ thềm băng Filchner ở Nam Cực vào năm 1986 và sau nhiều năm nằm dưới đáy biển rồi quay tròn tại chỗ trong một dòng xoáy đại dương, cuối cùng đã tách ra khỏi vị trí của nó ở phía bắc quần đảo Nam Orkney.
Người ta dự đoán rằng tảng băng khổng lồ này sẽ tiếp tục hành trình vào Nam Đại Dương, nơi nó sẽ gặp vùng nước ấm hơn và vỡ thành những tảng băng nhỏ hơn trước khi tan chảy hoàn toàn, qua đó chấm dứt chuỗi sự kiện kéo dài hàng thập kỷ của A23a.
Nhìn vào sự chú ý dành cho tảng băng trôi khổng lồ này vào những tuần cuối cùng của năm 2024, chúng ta tự hỏi liệu các nhà khoa học tại Cục Khảo sát Nam Cực của Anh có đặt cho nó một cái tên hấp dẫn hơn không?
Hoàn lưu AMOC
Có rất ít bằng chứng cho thấy vai trò quan trọng của đại dương trong việc duy trì sự cân bằng của hành tinh, và thông tin về Hoàn lưu kinh tuyến Đại Tây Dương (AMOC) – cơ chế đại dương chịu trách nhiệm di chuyển năng lượng nhiệt khắp hành tinh – sắp sụp đổ chắc chắn là một trong số đó.
Trong quá trình chuẩn bị cho Hội nghị về Đa dạng sinh học của Liên hợp quốc (COP16), hơn 40 nhà khoa học hàng đầu thế giới về khí hậu và đại dương đã ký một bức thư ngỏ gửi tới các nhà lãnh đạo thế giới, cảnh báo rằng chính mạng lưới các dòng hải lưu Đại Tây Dương giúp duy trì sự ổn định của khí hậu Trái Đất có thể đang bên bờ vực sụp đổ .
Mặc dù đây là mối quan tâm của các nhà khoa học trong một thời gian, nhưng năm nay đã có phát hiện rằng sự sụp đổ của AMOC – một sự kiện có thể dẫn đến “những tác động tàn khốc và không thể đảo ngược về khí hậu” đối với các quốc gia trên khắp thế giới, có thể xảy ra gần hơn với tác động lớn hơn so với ước tính trước đây.
Lời cảnh báo này đi kèm lời kêu gọi khẩn thiết và nghiêm khắc nhằm giảm lượng khí thải carbon ngay bây giờ.
Động vật giáp xác đáng sợ
Có thể nó đã bỏ lỡ sự nhàm chán của lễ Halloween khi phát hiện ra nó được công bố vào cuối tháng 11, nhưng điều đó không làm giảm đi sự đáng sợ của loài giáp xác này. Ngay cả tên của nó cũng có nghĩa là ‘bóng tối’ trong ngôn ngữ của người dân Andes, khu vực mà sinh vật này đến từ đó…
Mặc dù trông giống như một tác phẩm sáng tạo của Ridley Scott, loài giáp xác này – Dulcibella camanchaca – sống ở độ sâu gần 8.000 mét dưới mực nước biển, nơi nó đã tiến hóa không chỉ để tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ , sử dụng các phần phụ săn mồi của nó để săn những loài dễ bị tổn thương nhất.
Ngoài việc tạo nên một câu chuyện kinh dị tuyệt vời, loài giáp xác ăn thịt này (một loài giáp xác giống tôm) thực sự là loài lớn nhất đầu tiên thuộc loài này được phát hiện ở độ sâu như vậy của đại dương, cung cấp thêm một mảnh ghép quan trọng giúp các nhà khoa học hiểu rõ hơn về cách sự sống tiến hóa ở biển sâu, một trong những nơi kỳ lạ nhất trên Trái Đất.
Có thể trông giống như một điều kinh hoàng, nhưng đối với các nhà khoa học hiểu biết thì đây lại là một khám phá như chuyện cổ tích.
Máy tổng hợp và mũ cá hồi… Cá voi sát thủ trở lại thập niên 80
Những năm 20 chắc chắn là thập kỷ hồi sinh của phong cách hoài cổ cho đến nay, chứng minh rằng một số thứ không bao giờ lỗi mốt. Một số thứ khác thì chắc chắn lỗi mốt. Trong một thời gian ngắn vào tháng 10 năm nay, đã có một số mối đe dọa rất thực tế rằng ‘mũ cá hồi’ orca đã trở lại thời thượng.
Có thể phải mất 37 năm để sự việc này quay trở lại, nhưng khi các nhà quan sát ghi nhận một đàn cá voi sát thủ ở Tây Bắc Thái Bình Dương đội cá hồi trên đầu – một xu hướng kỳ lạ đã xuất hiện trong một số nhóm cá voi sát thủ vào năm 1987 – một bản ghi nhớ đã được lan truyền rằng xu hướng này đã quay trở lại.
Động cơ đằng sau trào lưu thời trang này vẫn chưa được biết đến, với một số giả thuyết đang được đưa ra trong cộng đồng khoa học, bao gồm cả việc đội mũ giữa những chú cá voi sát thủ “chỉ đơn giản là cảm thấy dễ chịu”.
Sự lựa chọn thời trang này đã biến mất nhanh chóng, khiến các nhà khoa học kết luận rằng nhu cầu về mũ hình cá hồi vào năm 2024 không còn như những năm 80. Có lẽ một số thứ tốt nhất nên để lại trong quá khứ, sau cùng?
Và đó là những gì bạn có, một số câu chuyện kỳ lạ và tuyệt vời nhất từ khắp đại dương trong 12 tháng qua.
Trường Giang theo Tạp chí Oceanographic
