Chúng ta đang có vấn đề rác thải nhựa rất lớn bất chấp có rất nhiều nỗ lực để dọn dẹp đống bừa bộn này.
Thiên nhiên cũng đang tham gia vào cuộc chiến, và các nhà khoa học hiện đã xác định được một loại nấm biển ở tuyến đầu tiêu thụ nhựa.
Loại nấm có tên Parengyodontium album này được phát hiện sống cùng các sinh vật biển khác trên các mẫu rác thải nhựa lấy từ Đảo rác Bắc Thái Bình Dương vào tháng 12 năm 2019 trong Nhiệm vụ dọn dẹp đại dương số 3 ở Bắc Thái Bình Dương.
Sau đó, nó được các nhà sinh vật học biển từ Viện nghiên cứu biển Hoàng gia Hà Lan xác định và phân lập, hợp tác với Đại học Utrecht và các viện ở Paris, Copenhagen và Thụy Sĩ.
Sau đó, loại nấm này được nuôi trong phòng thí nghiệm và phát hiện có khả năng phân hủy polyethylene, một trong những loại nhựa được sử dụng phổ biến nhất và có trong những thứ như màng đóng gói, túi đựng hàng tạp hóa, chai lọ, đồ chơi và đồ gia dụng.
Mặc dù nghiên cứu trước đây đã tiết lộ vi khuẩn và enzyme có khả năng nhai rác thải nhựa, nấm biển ăn nhựa là một loài khá hiếm, với P.album hiện trở thành thành viên thứ tư của câu lạc bộ tinh hoa này. Nhưng điều khiến khám phá mới nhất này trở nên hấp dẫn là các nhà khoa học đã định lượng được tốc độ phân hủy.
Các thí nghiệm trong phòng thí nghiệm cho thấy chất thải biển làm từ polyethylene (PE) tiếp xúc với tia cực tím sẽ bị nấm phân hủy và sử dụng làm nguồn năng lượng với tốc độ 0,044% mỗi ngày.
“Trong phòng thí nghiệm, P. album chỉ phân hủy PE đã tiếp xúc với tia UV ít nhất trong một thời gian ngắn. Điều đó có nghĩa là trong đại dương, nấm chỉ có thể phân hủy nhựa đã nổi gần bề mặt ban đầu”, tác giả chính của nghiên cứu, Annika Vaksmaa cho biết.
“Người ta đã biết rằng tia UV tự phân hủy nhựa theo cơ chế cơ học, nhưng kết quả của chúng tôi cho thấy nó cũng tạo điều kiện cho quá trình phân hủy nhựa sinh học của nấm biển”.
Một điểm trừ tiềm ẩn ở đây là nấm dường như không tiêu thụ nhiều carbon trong polyethylene trong quá trình này, thay vào đó chuyển đổi hầu hết thành carbon dioxide và thải ra khí nhà kính. Nhưng lượng nhỏ được tạo ra – được báo cáo là “tương đương với lượng thấp mà con người thải ra khi thở” – không được các nhà nghiên cứu coi là gây ra một vấn đề môi trường hoàn toàn mới.
Vaksmaa cho rằng có thể có những loại nấm khác – hiện chưa được xác định – cũng có khả năng phân hủy nhựa trên bề mặt và bên dưới.
“Nấm biển có thể phân hủy các vật liệu phức tạp làm từ carbon”, bà nói. “Có rất nhiều loại nấm biển, vì vậy có khả năng ngoài bốn loài đã được xác định cho đến nay, các loài khác cũng góp phần vào quá trình phân hủy nhựa”.
Một bài báo trình bày chi tiết về nghiên cứu này đã được công bố trên tạp chí Science of The Total Environment .
Trong khi đó, tổ chức Ocean Cleanup báo cáo vào tháng 4 rằng cho đến nay họ đã loại bỏ được 10 triệu kilôgam (22 triệu pound) rác thải biển khỏi Đảo rác Thái Bình Dương và khỏi các con sông gây ô nhiễm chính trên khắp thế giới kể từ khi thực hiện đợt thu gom đầu tiên vào năm 2019 .
Nguyên Hoàng
